Wady wymowy powstają u dzieci zanim jeszcze nauczą się czytać i pisać, a nie leczone utrwalają się niestety na całe życie. Część rodziców wady wymowy bagatelizuje, tymczasem nie leczone mogą być przyczyną: dysleksji, niskiej samooceny czy niechęci do szkoły.

Co robić jeśli dziecko źle mówi?

Zdiagnozować wadę wymowy u logopedy, a potem do pracy. Im wcześniej tym lepiej- szanse na 100 % wyleczenie mają dzieci w wieku od2 do 8 lat. Potem problemy zaczynają się nawarstwiać.

 

JAK ROZWIJA SIĘ MOWA DZIECKA?

OKRES MELODII( od 0-1 roku po urodzeniu)

Dziecko zaczyna wytwarzać dźwięki (głużenie), a potem powtarzać swoje własne dźwięki oraz zasłyszane od otoczenia

( gaworzenie)

 

OKRES WYRAZU (1-2 rok życia)

dzieci powtarzają wyrazy po dorosłych, samoistnie mówią pierwsze słowa. Dziecko rozumie swoje imię i proste polecenia.

 

OKRES ZDANIA (3 rok życia)

Dziecko potrafi porozumieć się z otoczeniem, zaczyna używać czasowników i mówić zdaniami. Rozumie coraz bardziej złożone polecenia. Dziecko powinno wymawiać wszystkie samogłoski oraz następujące spółgłoski:m,mi,b,bi,p,pi,f,fi,w,wi,k,ki,g,gi,ch,l,li,j,ł,t,d,n,ś,ć,ź,dź,ń.

 

OKRES SWOISTEJ MOWY DZIECIĘCEJ

( 4-5 rok życia)

Dziecko rozróżnia i nazywa kolory. Zna coraz więcej słów. Wypowiada się coraz poprawniej.

W wieku  4 lat dziecko uczy się mówić głoski s,z,c,dz. W wieku 5 lat dziecko uczy się wymawiać sz, ż,cz,dż.

 

MOWA DZIECKA SZEŚCIOLETNIEGO POWINNA BYĆ JUŻ UKSZTAŁTOWANA

 

PAMIĘTAJ, ŻE:

 

• Zdrowe dziecko oddycha przez nos, przy zamkniętych ustach, także w czasie snu.

 

• Zdrowe dziecko połyka płyny i ślinę przy zamkniętych ustach.

 

• 3 letnie dziecko powinno swobodnie porozumiewać się za pomocą zdań,

a 5-ciolatek powinien poprawnie wymawiać wszystkie głoski

 

• Większość zaburzeń mowy można zlikwidować, bądź znacznie złagodzić, jeśli terapia rozpocznie się odpowiednio wcześnie

 

• Czasem konieczne są konsultacje u lekarzy specjalistów ( ortodonty- w przypadku wad zgryzu, foniatry- gdy zmieniona jest barwa głosu, laryngologa- gdy podejrzewamy przerost III migdałka, problemy ze słyszeniem, nieprawidłowości w budowie narządów mowy, neurologa- w przypadku opóźnienia rozwoju mowy).

 

CO ROBIĆ, ABY NASZE DZIECI PIĘKNIE MÓWIŁY?

• Słuchaj  dziecka uważnie – utrzymując z nim kontakt wzrokowy.

 

• Mów spokojnie, wyraźnie.

 

• Czytaj dziecku dużo książek, bajek powoli- szeroko otwierając usta.

 

• Dbaj, by dziecko oddychało przez nos, z zamkniętymi ustami.

 

• Nie przedłużaj okresu ssania. Dziecko może ssać pierś lub smoczek-

najwyżej do 2 roku życia.

 

• Dawaj dziecku do gryzienia i żucia twarde pokarmy( skórki od chleba, marchewkę, jabłko) to zapobiega wadom zgryzu.

 

• Dbaj o prawidłowe ułożenie dziecka do snu- dziecko powinno spać na małej poduszeczce tak, aby tył głowy był lekko uniesiony, a usta zamknięte.

 

• Skorzystaj z pomocy logopedy i jego zaleceń, aby Twoje dziecko nauczyło się prawidłowej wymowy głosek, których nie potrafi wymówić.

 

• Systematycznie kontroluj rozwój ruchowy dziecka u pediatry.  Rozwój motoryczny jest ściśle związany z rozwojem mowy.

 

• Zapobiegaj pojawieniu się próchnicy. Dbaj o higienę jamy ustnej małego dziecka, wzmacniaj pojawiające się zęby. Ich brak znacznie utrudnia rozwój mowy.

 

• Obserwuj Czy Twoje dziecko reaguje na dźwięki. Czy boi się lub interesuje gdy np. spadnie ze stołu łyżeczka, klaśniemy w ręce. Czy reaguje, gdy bo niego mówimy, czy przychodzi do nas , gdy wołamy je z drugiego pokoju. Szczególną uwagę zwracany na słuch, gdy dziecko chorowało na zapalenie uszu lub miało aplikowane antybiotyki.

 

Alicja Fenczyszyn - logopeda